dinsdag 29 november 2011

Meerwaarde van coachen

Ergens in augustus / september gooide ik volgende vraag in mijn netwerk:
Kan je voor mij in enkele zinnen de meerwaarde opschrijven van een coach (zijn of hebben) in een project, je job, je loopbaan of een sportactiviteit?

De respons was enorm. Honderd en meer antwoorden. Meer dan twaalf A4 pagina’s vol meerwaardes, meningen, uitgangspunten, waarden, tips, tools, werkwijzen etc.…
Zoals beloofd wil ik aan iedereen, die gereageerd en meegewerkt heeft, mijn samenvatting van al dit moois weergeven.

Voorafgaand aan de samenvatting wil ik nog een bedenking meegeven. Iedereen heeft tegenwoordig honderden vrienden op Facebook & linked in enz… We zijn “connected” met de hele wereld… we chatten, ipod-teren, iphone-eren, ipad-deren dat het een lieve lust is en denken dat we interactie hebben en verbonden zijn met elkaar. Mijn bedenking is dat we nooit oppervlakkiger waren. We willen met alles en nog wat op de sociale media molen… Zelfs als je gaat plassen…
• Twitter = ik moet plassen
• Facebook = ik heb geplast
• 4square = hier plas ik
• Youtube = bekijk deze plas
• LinkedIn = ik kan heel goed plassen
• slidesshare = plassen in bullets
Dat mag best wat minder van mij.

MAAR… Ik wil een pluim geven aan mijn netwerk jullie hebben mijn stoutste verwachtingen overtroffen en verrast met de diepgang en het enthousiasme in jullie reacties. Dank X 1000!

In een notendop

Zie dit schrijven niet meer of minder dan een ervaringsuitwisseling. Een uiting van dingen die krachtig gewerkt hebben voor sommigen en zeker geen procedure of wetmatigheid. Coachen gaat in mijn netwerk vooral over het voeren van waardevolle gesprekken waar verschillende meningen naast elkaar kunnen bestaan. Echt vertrouwen geven, onzekerheid aandurven gaan, een open kader laten om op lange termijn succesvol te zijn. De meerwaarde van diversiteit zien en het vertrouwen hebben dat je er samen uit komt. Coachen gaat over het verbinden van belangen, creëren van een gezamenlijke ambitie. Mensen tot ontplooiing laten komen, hen verantwoordelijkheden en uitdagingen geven. De ontwikkeling van een bekwaamheid die blijvend is, en die vraagt om een inspanningsverbintenis in plaats van een resultaatsverplichting. Als je deze openheid laat kunnen mensen het proces op hun maat maken, naar hun eigenheid kleuren en reflectie momenten inrichten. Op deze manier worden ze echt verantwoordelijk voor HUN proces en regisseur van hun eigen groei.

De clustering

Coachen doe je om te groeien binnen je werkgebied (in de breedte) of kijkend naar de toekomst waar je aantrekkelijk wil blijven voor werk dat moet gebeuren en dingen die jij daarin graag doet (een stap omhoog).

Teamcoaching of het coachen van een individu is altijd maatwerk. (Geen enkele opdracht is hetzelfde) De coach zelf leert het meest als hij met een open-mind in de vraag stapt. Dit helpt om oprecht te luisteren naar dat wat er speelt en niet te snel in de oplossing (uit ervaring) te duiken. Luister en maak verbinding want alleen dan zal het proces ook blijven bestaan nadat de wegen van de coach en de ge-coachte.

Wat is de waarde voor coaches zelf?

• Coaching is als een uitlaatklep, een welgekomen prikkel in de dagelijkse routine.
• Een lange termijn investering in jezelf en de andere die opbrengt.

Wat brengt het nog meer?

• Coaches blijven zelf leren en groeien. Het houdt je scherp, jong en betrokken
• Het genieten van een leerproces
• Innerlijk gevoel van trots als je een coachee ziet stralen.
• Respect, erkenning, vriendschap
• Zelfvertrouwen
• Waarde voor een organisatie want coachen kan leren efficiënt maken

Dan wil ik het ook… Maar wat moet een coach dan kunnen? (sfeer creëren, verbinding maken, geruststellen)

• Maak in een open sfeer echt kennis met de mens en zijn waarden.
• Leer talenten (ook een laag dieper) ontdekken, deze benoemen en waarderen.
• Zie hoe dit potentieel zich kan ontwikkelen
• Kijk ook waar de verantwoordelijkheden liggen (wat MOET gebeuren)
• Kan de zwaktes en mindere kanten herkaderen
• Klankbord en steunen in het nemen van beslissingen
• Kan samen met jou gevoelens benoemen, een weg naar acceptatie tonen, inzicht geven en loslaten
• Kan druk verlagen en balans zoeken tussen stretchen en uitdagen
• Geef vertrouwen, veiligheid, vangnet om op een veilige manier de comfortzone te verlaten.
• Blijf objectief, neutraal en weet je eigen emoties te kanaliseren
• Maak dat het traject zinvol is.

Coachen is leren (begripsvorming, trainen, oefenen) in een bepaalde periode. Het gaat om de coachee en niet om te laten zien hoe goed de coach het kan.

• Een coach gaat het niet doen voor de coachee… Hij gaat wel het zelfregulerend vermogen vergroten. (zelfredzaam maken)
• Mensen stimuleren, motiveren, helpen doorzetten om te groeien, te ontwikkelen.
• Iemand in de leermodus brengen
• Proces van leren en ontwikkelen faciliteren
• Pallet van mogelijkheden en stijlen aanbieden
• Rolmodel
• Zorgt voor informele en formele kennistransfer
• Coaches versnellen het leerproces op lange termijn

Hoe ziet dat dan in de praktijk eruit? Wat doet een coach dan?

• Iets wat al goed is naar het maximum brengen
• Complexe vraagstukken of een belemmering aanpakken
• De coachee zit vast. Terug in beweging krijgen.
• Het aankloppen bij iemand met ervaring (expertise of proces) uit je netwerk.
• Werk dat moet gebeuren, prioriteiten stellen binnen een bepaalde context, een talent dat zich uit laten ontplooien… een prikkelend traject




De dilemma’s hierin
o Samen helder en scherp maken van het punt dat moet aangepakt worden
en / of
o Objectief analyseren, structuur geven, afbakenen en bij de kern houden

o Kompas, richting geven, richting aanhouden, sporen zoeken, modellen en kaders aanreiken, handvaten en tools aanreiken
en / of
o Het niet weten, samen worstelen, nieuwsgierig bevragen en experimenteren met de vraag die je uit balans brengt

o Samen in de onzekerheid durven stappen met een inspanningsverbintenis
en / of
o Nieuwe perspectieven, out of the box denken, durft buiten de organisatie grenzen te kijken, verschillende scenario’s, alternatieve denkwerelden, flexibel en niet vasthouden aan overtuigingen

• Een coach geeft je toegang tot zijn kennis, ervaring en netwerk
• Zorgt voor praktijksituaties om te oefenen
• Houdt focus op resultaat en zinvolheid

Reflecteren (juiste vragen stellen, actief luisteren, doorvragen en samenvatten)

• Reflectief begeleiden een proces van bewustwording, ontplooien, maximaliseren, beweging onderhouden en kennisdelen en reflecteren op elke fase
• Proceskijken, helikopterview, afstand van de inhoud, gezond kritisch voor jezelf en anderen.
• Klankbord op de inhoud, op het proces en de relatie
o Als je vakgenoot bent zorg dat je feedback verzamelt op de expertise. Toegang geven tot jouw kennis en ervaring
o Laten bevallen van eigen antwoorden over zichzelf (intra – reflectie) Wat zijn mijn overtuigingen?, Wat houdt me nu tegen?, Wat zijn mijn normen en waarden?, Wat zijn mijn blinde vlekken
o Stimuleren van kijken naar de interactie met anderen (inter – reflecteren)
• Reflectie heeft als doel de coachee en zijn relatie met anderen te ontwikkelen. Deze ervaringen helpen hem op zijn beurt een authentiek verhaal te krijgen om te delen met anderen (iedereen kan iedereen coachen)

Dit is mijn interpretatie van alle antwoorden die ik heb gekregen. Ik hoop dat het je wat brengt. Misschien wat extra energie om te blijven coachen en kennis te delen. Misschien mis je nog wat? Laat dit dan een basis zijn om aan te vullen… Voor mij is de oefening heel leerrijk geweest en zal ik zeker deze input gebruiken in een workshop en een naslagwerk die ik aan het ontwerpen ben over waarderend coachen. Hierin verbind ik coachen met het waarderend perspectief en onderzoek ik wat nu net kracht geeft aan een relatie.

Nogmaals hartelijk dank aan iedereen die zijn invalshoek wou delen met mij.

Swannet Andre, november 2011